Các nhà giáo dục Montessori coi trẻ em là những đứa trẻ sở hữu sự háo hức tự nhiên, có khả năng bắt đầu và theo đuổi việc học, được dẫn đường bởi sở thích và nhu cầu nội tại trong trẻ. Để hỗ trợ trẻ em khi chúng học tập, các trường học Montessori cung cấp môi trường được chuẩn bị chu đáo, phù hợp với lứa tuổi nhằm nuôi dưỡng sự phát triển về nhận thức, xã hội, tình cảm và thể chất của trẻ.

Hiệp hội Montessori Hoa Kỳ đã đưa ra 5 yếu tố cốt lõi mà mọi ngôi trường Montessori đều phải tuân thủ nhằm thực hiện phương pháp giáo dục Montessori một cách trung thực, chất lượng và mang đến hiệu quả cao nhất cho học sinh.
Những yếu tố cốt lõi này bao gồm:
1. Giáo viên Montessori được đào tạo chuyên sâu:
Một giáo viên Montessori được cấp chứng chỉ phù hợp hiểu được tầm quan trọng của việc tạo điều kiện cho trẻ em phát triển một cách tự nhiên. Giáo viên quan sát trẻ trong một độ tuổi cụ thể và giới thiệu cho trẻ những bài học và giáo cụ phù hợp với sự phát triển của trẻ. Đồng thời cũng mang tính thử thách dựa trên những quan sát về sở thích, khả năng riêng biệt của mỗi trẻ và sự phát triển xã hội, tình cảm, nhận thức và thể chất.
Một giáo viên Montessori được đào tạo không chỉ thông thạo lý thuyết và triết lý Montessori mà còn sử dụng chính xác và phù hợp các giáo cụ Montessori. Giáo viên cần có kỹ năng quan sát để hướng dẫn và thử thách học sinh của mình, một nền tảng vững chắc trong quá trình trưởng thành và phát triển con người, và các kỹ năng lãnh đạo cần thiết để thiết kế một môi trường nuôi dưỡng hỗ trợ về mặt thể chất và tâm lý cho việc học của trẻ.
Để có được những kỹ năng độc đáo này, điều cần thiết là giáo viên Montessori phải được đào tạo theo cấp độ tuổi mà họ dạy. AMS công nhận các chứng chỉ giảng dạy Montessori được cấp bởi AMS, Hiệp hội Montessori Internationale (AMI), hoặc bởi bất kỳ chương trình giáo dục giáo viên Montessori nào khác được công nhận bởi Hội đồng Công nhận Giáo dục Giáo viên Montessori (MACTE).
2. Lớp học dành cho nhiều lứa tuổi:
Trong các trường Montessori, các nhóm nhiều độ tuổi cho phép trẻ nhỏ học hỏi từ những trẻ lớn hơn và trải nghiệm những thử thách mới thông qua quan sát. Trẻ lớn hơn củng cố việc học của mình bằng cách dạy các khái niệm mà chúng đã nắm vững, đồng thời phát triển các kỹ năng lãnh đạo và đóng vai trò là hình mẫu. Vì công việc của mỗi học sinh là cá nhân, trẻ em tiến bộ theo tốc độ của riêng mình; có sự hợp tác hơn là cạnh tranh giữa các thời đại. Sự sắp xếp này phản ánh thế giới thực, trong đó các cá nhân làm việc và giao lưu với mọi người ở mọi lứa tuổi và thiên hướng.
Trong một lớp học Montessori, học sinh làm việc cùng nhau trong các nhóm tuổi hỗn hợp cụ thể cho các giai đoạn phát triển mà giáo dục Montessori dựa trên. Mặc dù một số trường có thể thay đổi các nhóm tuổi này vì những lý do như quy định của địa phương, phương pháp Montessori tuân theo các nhóm tuổi sau:
• Trẻ sơ sinh: Trong khoảng thời gian sơ sinh – 18 tháng
• Trẻ mới biết đi: Trong khoảng từ 15 tháng – 3 tuổi
• Trẻ mầm non: Trong khoảng từ 2, 5 tuổi – 6 tuổi
3. Sử dụng giáo dục Montessori:
Một đặc điểm nổi bật của giáo dục Montessori là phương pháp học tập thực hành và sử dụng các giáo cụ học tập được thiết kế đặc biệt. Được làm thủ công đẹp mắt và chính xác, mỗi giáo cụ học tập đặc biệt của Montessori dạy một kỹ năng hoặc khái niệm duy nhất. Các giáo cụ tuân theo một tiến trình hợp lý, phù hợp với sự phát triển cho phép trẻ phát huy sự hiểu biết trừu tượng về một khái niệm.
4. Trẻ em quyết định công việc của mình:
Giáo dục Montessori hỗ trợ trẻ em trong việc lựa chọn công việc có ý nghĩa và đầy thử thách thu hút sự quan tâm của chúng. Điều này dẫn đến hứng thú, động lực nội tại, sự tập trung và tinh thần trách nhiệm của trẻ với bản thân và những người khác. Công việc hướng đến trẻ em này được hỗ trợ bởi thiết kế và quy trình của lớp học Montessori, được tạo ra để khơi dậy trí tò mò của mỗi đứa trẻ và mang đến cơ hội làm việc trong không gian yên tĩnh, gọn gàng, riêng lẻ hoặc với các bạn cùng lứa tuổi.
Trong một lớp học Montessori, tiến sĩ Maria Montessori đã thiết kế các lớp học của mình phục vụ mục đích trẻ em có thể tự do đi lại và khám phá. Giáo viên hướng dẫn trẻ và đảm bảo trẻ hoạt động trên con đường học tập, đồng thời cũng đảm bảo rằng môi trường lớp học là tôn trọng, trật tự và hiệu quả.
5. Thời gian làm việc không bị gián đoạn:
Trong các lớp học Montessori, khoảng thời gian “tự do lựa chọn” kéo dài được gọi là “khoảng thời gian làm việc không bị gián đoạn” công nhận và tôn trọng những thay đổi của cá nhân trong quá trình học tập. Trong thời gian làm việc, trẻ nhỏ có thời gian để lựa chọn và làm việc thông qua các nhiệm vụ và chịu trách nhiệm khác nhau theo tốc độ của riêng chúng mà không bị gián đoạn.
Chu trình làm việc của một đứa trẻ bao gồm việc chọn một hoạt động, thực hiện hoạt động đó miễn là chúng quan tâm đến nó, dọn dẹp hoạt động đó và cất chúng vào đúng vị trí đã lấy, sau đó chọn một hoạt động khác. Trong thời gian làm việc, giáo viên sẽ hỗ trợ, theo dõi hoạt động của học sinh và cung cấp các bài học cá nhân, nhóm nhỏ. Thời gian làm việc không bị gián đoạn tạo điều kiện cho sự phối hợp, tập trung và phát triển tính độc lập.
Đối với mỗi cấp độ của chương trình Montessori, Hiệp hội Montessori Hoa Kỳ khuyến nghị các giai đoạn sau để công việc không bị gián đoạn:
• Trẻ sơ sinh & Trẻ mới biết đi: Tối thiểu, chu kỳ làm việc 2 giờ mỗi ngày. Khoảng thời gian cho phép giờ ăn, bữa ăn nhẹ, vệ sinh và thói quen ngủ trưa / nghỉ ngơi do người lớn hỗ trợ.
• Trẻ mầm non: Tối thiểu, chu kỳ làm việc 2 giờ, 4 ngày mỗi tuần. Chu kỳ làm việc tối ưu là 3 giờ không bị gián đoạn, 5 ngày mỗi tuần.